طرح صنعتی چیست؟

از نظر قانون ثبت اختراعات‌، طرحهاي صنعتي ‌و علائم تجاري هرگونه تركيب خطوط يا رنگها و هرگونه شكل سه‌بعدي با خطوط‌، رنگها و يا بدون آن‌، به‌گونه‌اي كه تركيب يا شكل يك فرآورده صنعتي يا محصولي از صنايع دستي را تغيير دهد، طرح صنعتي است‌. در يك طرح صنعتي تنها دسترسي به يك نتيجه فني بدون تغيير ظاهري مشمول حمايت از اين قانون نمي‌باشد.

ترکیب خطوط یا رنگها و هرگونه شکل سه بعدی با خطوط ، رنگ یا بدون آن بگونه ای که ترکیب یا شکل یک فراورده را از نظر تزیینی و زیباشناختی تغییر داده و باعث جذب مصرف کننده گردد را طرح صنعتی می گویند . در یک طرح صنعتی تنها دسترسی به یک نسخه فنی بدون تغییر ظاهری مشمول حمایت قانون نمی باشد

آیا می دانستید اگر طرح جدیدی برای محصولات تولیدی خود ایجاد کرده اید یا بسته بندی منحصر به فردی ابداع کرده اید قبل از افشا باید آنرا ثبت نمائید؟ هر تغییر در شکل ظاهر یا نوع بسته بندی که باعث زیبا شدن محصول تولیدی شما گردید و باعث جذابیت محصولات شما  برای مصرف کننده موجب شود را قبل از افشا، بهتر است ثبت نمایید تا جلو سو استفاده رقبای خارجی و داخلی در بازارهای هدف گرفته شود.با ثبت طرح صنعتی شما می توانید به راحتی جلو و واردات یک محصول که تقلیدی از طرح تولیدی ثبت شده شما است را بگیرید.

طرح صنتی دایره وسیعی از محصولات صنعتی، خانگی ، اداری، ورزشی ، صنایع دستی، اسباب بازی ، مبلمان اداری ، لوازم برقی، خودرو و قطعات آن، ابزار های فنی و پزشکی بهداشتی ، اقلام لوکس، تزئینی ، منسوجات ، فرش و لباس ، ظروف آشپزخانه ، مصنوعات پلاستیکی و حتی بسته بندی طیف وسیعی از محصولات را شامل می شود . از اینرو و وفق ماده ۲۰ قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی علائم تجاری مصوب ۱۳۸۶ هرگونه ترکیب خطوط یا رنگها و هرگونه شکل سه بعدی یا خطوط، رنگها و یا بدون آن به گونه ای که ترکیب یا شکل یک فرآورده صنعتی یا محصول از صنایع دستی را تغییر دهد طرح صنعتی است. در ضمن طرح صنعتی تنها دسترسی به یک نتیجه فنی بدون تغییرشکل ظاهری مشمول حمایت از این قانون نمی شود.

شاید یک طراح در طراحی طرح موردنظر به جنبه های مختلف مانند باب میل بازار ، انبار داری  ، تعمیر و نگهداری ، حمل و نقل ، تولید سریع و کم هزینه  … را در نظر داشته باشد اما آنچه را این قانون  به تعبیری دیگر حقوق طرح صنعتی حمایت می کند فقط  شکل و ظاهر آن  محصول آنهم از جنبه زیبایی شناسی  را شامل می گردد در سایر خصوصیات ،بخصوص ویژگی فنی یا عملکردی آن تحت حمایت این قانون نمی باشد.

 

چرا طرح های صنعتی باید حمایت شوند؟

طرح صنعتی ارزش یک محصول را افزایش می هد. طرح صنعتی باعث می شود یک محصول برای مشتریان جذاب باشد و ممکن است حتی علت منحصر به فرد فروش محصولات گردد. بنابراین کسب حمایت از طرح های صنعتی جزء راهبردهای اصلی کسب و کار برای هر طراح یا تولید کننده باشد.

با حمایت از یک طرح صنعتی از طریق ثبت آن در اداره مالکیت صنعتی مالک از حق استفاده انحصاری و جلوگیری از نسخه برداری غیر مجاز یا تقلید توسط اشخاص ثالث برخوردار می شود. این امر ازنظر تجاری کاری مهم است چون توانائی رقابت کسب و کار را بهبود می بخشد و اغلب با خلق یک یا چند طرح جدید باعث افزایش درآمد  می گردد . از طرفی ارزش و اعتبار برند در طراحی های آن بنگاه اقتصادی بستگی دارد .

 

ثبت طرح صنعتی چه امتیازی را موجب می گردد؟

–    ثبت یک طرح صنعتی به مالک حق انحصاری از نسخه برداری غیر مجاز و تقلید توسط اشخاص ثالث جلوگیری می نماید.

–   ثبت طرح های صنعتی فعالیت صادقانه تجاری و رقابت عادلانه را تشویق می کند ضمن اینکه به نوبه خود تولید طیف وسیعی از محصولات که از نظر زیبائی شناختی جذاب هستند را ارتقاء خواهد داد.

– ثبت یک طرح ارزشمند باعث بازگشت مطلوب سرمایه گذاری شده چرا که مالک طرح باتوجه به اینکه اطمینان از انحصاری بودن محصول خود دارد در ارتقاع کیفیت آن دقت نموده و این امر موجب شناخت محصول و اطمینان بازار و مشتریان شده و در نتیجه درآمد بیشتری را بوجود می آورد.

– طرح های صنعتی دارائی تجاری هستند که می توانند ارزش و پرستیژ یک شرکت و محصولات آنرا افزایش دهد، هرچه موفقیت و عرضه یک طرح بیشتر باشد ارزش آن برای شرکت بیشتر خواهد بود.

– مالک طرح صنعتی ثبت شده می تواند با واگذاری اجازه بهره برداری از یک طرح به دیگر برای مدت مشخص از امتیازات لازم بهره مند گردد. به عبارتی دیگر طراح با نگاه تجاری می تواند به طور مستقیم یا غیر مستقیم به بازار تولید و تنوع محصولات کمک کند.

– ثبت یک طرح صنعتی به شرکت ها این فرصت را می دهد که میزان موفقیت محصولاتشان را در بازار ارزیابی نموده و با اطمینان از بازگشت سرمایه و انحصاری بودن آن نسبت به تولید و عرضه آن اقدام نمایند.

طرح های جدید و خلاقانه چه تأثیری برکسب و کار دارند؟

بنگاههای اقتصادی اغلب زمان و منابع قابل ملاحظه ای برای ارتقاء میزان جذابیت محصولاتشان اختصاص می دهند. طرح های اصیل و جدید اغلب با اهداف زیر تهیه می شوند.

۱- سازگار کردن محصولات به منظور اینکه برای بخش های خاص بازار جذابیت داشته باشند. تغییرات جزئی  در طرح برخی محصولات (مثلاًساعت) باعث می شود برای گروه های مختلف جنسیتی ، سنی، فرهنگی یا اجتماعی مناسب باشند. ضمن اینکه عملکرد اصلی یک ساعت بدون تغییر باقی می ماند، بطور کلی سلیقه کودکان و بزرگسالان در طراحی ممکن است متفاوت باشد. این نگاه به طراحی در بین تولیدکنندگان بسیار مهم و حیاتی است ، زیرا تولید کنندگان همواره به این موضوع توجه دارند که طرحی را برای بازار ایران تولید می کنند با طرحی که برای فلان کشور باید تفاوت داشته باشد و یا ا ستانهای مختلف به نوع بسته بندی رنگ و حتی کیفیت محصولات، دارای سلائق متفاوت هستند گروه صنعتی کودکان به قوطی شامپوهای تمایل دارند که دارای شکل عروسکی یا فانتزی باشد. لذا یک تولید کننده موفق باید خود را همواره تلاش می کند که خود را با سلائق آحاد جامعه تطبیق داد و درخواستهای آنان را اجابت نماید. اجرای این خواسته گروه های مختلف مردم مستلزم هزینه در زمینه مطالعه طراحی و غالب سازی خط تولید و حتی توزیع می باشد. لذا وقتی یک محصول برای یک بخش از جامعه یا قسمتی از نیاز بازار آماده و عرضه شد خیلی سریع توسط رقبا با هزینه بسیار نازل مهندسی معکوس و کپی برداری خواهد شد سپس برای جلوگیری از این کار و همچنین اطمینان از  برگشت سرمایه تنها راه ثبت کلیه محصولات و فرایندهای نوآورانه در کپی قالبهای حقوق مالکیت معنوی می باشد.

۲- ایجاد بازار مناسب جدید: در یک بازار رقابتی، بسیاری از شرکت ها در پی ایجاد بازار مناسب از طریق معرفی طرح های مبتکرانه برای محصولات جدید خود هستند تا آنها را از محصولات رقبایشان متمایز سازند. این امر در خصوص اقلام عادی مانند انواع کفش، لوازم آشپزخانه ، لوازم خانه، لوازم اداری و همچنین اقلام گرانقیمت مانند جواهرات ، رایانه یا اتومبیل صادق است. بازار موجود تحت سیتره برندها و محصولاتی بوده . شما برای اینکه بتوانید جایی در این بازار پیدا کنید چاره ای نیست که یک حرف جدید برای گفتن داشته باشید باید برند خود را با محصولات جدید وارد بازار گردد و به بازار تحمیل کنید تا مصرف کننده از عادت گذشته دست کشیده تا به محصولات شما اقبال نمایند.

۳- تقویت علائم: طرح های مبتکرانه اغلب با علائم متمایز کننده همراه هستند تا صفت مشخصه علائم تجارتی یک شرکت را ارتقاء بخشند. بسیاری از شرکت ها با تمرکز جدی بر طرح محصول خود وجهه علائم خود را بطور موفقیت آمیز ایجاد یا تغییر شکل می دهند. یک برند (علامت تجارتی) به تنهایی فقط با تبلیغات نمی تواند جایگاه خود را تثبیت نماید چون قاضی نهایی مردم هستند در واقع ، یک بار می توان مصرف کننده کلاه گذاشت سپس باید با مردم صادق بود و نه ابزار نیک یک برند بزرگ شود و اعتماد عمومی را جلب نماید باید خلاقیت و نوآوری داشته باشد و نیاز بازار مصرف را برآورده نماید تا از گردونه رقابت عقب نماند. برای اینکه این اقدامات نوآورانه توسط دیگران چپاول نشود. ابتدا باید آنرا ثبت نماید تا از حمایت قانونی برخوردار شود.

 

اخبار موسسه

prev next

توصیه های کاربردی

prev next